معرفی آسفالت
قبل از معرفی طرز تهیه آسفالت سرد، گرم یا حفاظتی ابتدا باید درباره این مصالح اطلاعاتی به‌دست‌آورید. آسفالت‌ها مصالحی کاربردی برای صاف‌کردن کوچه‌ها و خیابان‌ها برای رفت‌وآمد بهتر دوچرخه‌ها، ماشین‌ها، موتورسیکلت‌ها و کلیه وسایل نقلیه مختلف هستند که از ترکیب شن، قیر و ماسه تولید می‌شوند. تولیدکننده‌ها برای برش و طی‌کردن مراحل مختلف تولید این مصالح از تیغه کاتر آسفالت بر و سایر ابزارهای مناسب استفاده می‌کنند تا مصالحی باکیفیت مناسب را بسازند و به پروژه‌های ساخت‌و‌ساز انتقال دهند.
اینکه قرار است چه مقدار از قیر، شن یا ماسه در ترکیبات این مصالح استفاده شود، کاملاً به‌نوع پروژه بستگی دارد. مثلاً اگر قصد آسفالت‌کردن بام خانه را دارید، قطعاً نمی‌توانید از ترکیبات مصالحی استفاده کنید که در خیابان‌ها به‌کار می‌آیند. نوع و مدل هر یک از این مواد اولیه نیز باید کاملاً با دقت انتخاب شود تا مبادا در آینده مشکلی در پروژه به‌وجود بیاید؛ مثلاً شما باید حتماً ماسه‌هایی را در ترکیبات استفاده کنید که ضخامت آنها حداقل 15 میلی‌متر است و به‌خوبی نیازتان را برطرف می‌کند. اگر ماسه‌ها بیشتر از اندازه معمولی باشند، ابتدا باید توسط دستگاه‌های مناسب خرد‌شده و سپس در پروژه مورداستفاده قرار بگیرند.
برخی مصالح حین استفاده فضای خالی زیادی به‌وجود می‌آورند که قاعدتاً گزینه مناسبی برای سطح رویی کفپوش نیستند! به‌همین‌منظور مجری‌های ساخت‌و‌ساز آسفالت‌هایی را که فضای خالی زیادی بین آنها وجود دارد، به‌عنوان زیر ساز و آسفالت‌هایی با فضای خالی کم را به‌عنوان لایه رویی استفاده می‌کنند. با این کار طول عمر کفپوش به‌میزان قابل‌توجه‌ای افزایش پیدا می‌کند و با رفت‌و‌آمد‌های زیاد نیز دچار مشکل نمی‌شود.
بررسی نحوه تولید آسفالت
تولیدکننده‌ها بر اساس نوع و مدل پروژه‌ها معمولاً این مصالح را به 2 صورت زودگیر و دیرگیر تولید می‌کنند. آنها به‌منظور روان‌شدن مایع این مصالح نیز به آنها موادی مثل بنزین، گازوئیل یا … را می‌افزایند تا خاصیت روان‌شوندگی آسفالت‌ها بالا برود و به‌راحتی بتوانند از آنها در پروژه موردنظر خود استفاده کنند.
بعد از تشکیل ماده‌ای روان، معمولاً به آنها ماسه‌ها و شن‌هایی با ضخامت‌های مختلف را می‌افزایند و بعد از ترکیب این مواد با یکدیگر می‌توانند اقدام به اجرای آسفالت سرد، گرم و … کنند. بسیاری از مجری‌های ساخت‌و‌ساز بعد از اجرای کامل پروژه، تا مدتی اجازه عبورومرور افراد از روی مصالح را نمی‌دهند تا این مواد به‌خوبی به سطح زمین بچسبند و سفت شوند و دوام و ماندگاری‌شان نیز افزایش پیدا کند.
تولید آسفالت به‌صورت عمده در کارخانه‌هایی انجام می‌شود که از مخلوط‌های مختلفی از مواد اولیه مانند سنگ شکنی، ماسه، آسفالت، و افزودنی‌های شیمیایی استفاده می‌کنند. این مواد اولیه به ترتیب وارد دستگاه‌های مخصوص می‌شوند که آنها را مخلوط و گرما به آنها می‌دهند. سپس مخلوط حاصل، به صورت مایع به دستگاه‌های پخت منتقل می‌شود. در این دستگاه‌ها، مخلوط تحت دمای بالا قرار گرفته و به شکل آسفالت نهایی تولید می‌شود. سپس آسفالت از دستگاه‌های پخت جدا شده و برای استفاده در پروژه‌های راهسازی و ساختمانی بسته‌بندی می‌شود.
مراحل تولید آسفالت عموماً شامل مراحل زیر می‌شود:
۱. انتخاب مواد اولیه: در این مرحله، سنگ‌های شکنی، ماسه، آسفالت، و افزودنی‌های شیمیایی مورد نیاز برای تولید آسفالت انتخاب می‌شوند.
۲. مخلوط‌کردن مواد: مواد اولیه به نسبت معینی با یکدیگر مخلوط می‌شوند. این مرحله می‌تواند در کارخانه‌های مخصوص یا در محل پروژه انجام شود.
۳. گرمایش مخلوط: مخلوط مواد در دستگاه‌های خاصی گرما به آن داده می‌شود تا به دمای معینی برسد. این دما بر اساس نوع آسفالت مورد نظر و شرایط پروژه تعیین می‌شود.
۴. پخت: پس از گرمایش، مخلوط به دستگاه‌های پخت منتقل می‌شود. در این دستگاه‌ها، مخلوط تحت دمای بالا قرار گرفته و به شکل آسفالت نهایی تبدیل می‌شود.
۵. جداسازی و بسته‌بندی: آسفالت تولید شده از دستگاه‌های پخت جدا شده و برای استفاده در پروژه‌های راهسازی و ساختمانی بسته‌بندی می‌شود.
این مراحل به طور کلی فرآیند تولید آسفالت را توصیف می‌کنند، اما جزئیات و شرایط خاص ممکن است بسته به نوع مواد مورد استفاده و نیازهای پروژه متفاوت باشد.
انتخاب مواد اولیه در تهیه آسفالت
در انتخاب مواد اولیه برای تهیه آسفالت، عوامل مختلفی مورد توجه قرار می‌گیرند. این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
۱. سنگ شکنی: سنگ شکنی معمولاً از سنگ‌های با دانه‌بندی مناسب و مقاومت کافی برای استفاده در روکش‌های آسفالتی انتخاب می‌شود.
۲. ماسه: ماسه باید دارای دانه‌بندی مناسب بوده و به اندازه کافی پایدار برای استفاده در مخلوط‌های آسفالتی باشد.
۳. آسفالت: آسفالت یکی از مواد اصلی در تولید آسفالت است که باید دارای ویژگی‌های مناسبی مانند چسبندگی و انعطاف‌پذیری باشد.
۴. افزودنی‌های شیمیایی: افزودنی‌هایی مانند افزودنی‌های بینهایت، مواد پلیمری، و امولسیفایرها برای بهبود ویژگی‌های آسفالت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با توجه به نوع پروژه و شرایط محیطی، انتخاب مواد اولیه مناسب و بهینه برای تهیه آسفالت بسیار حائز اهمیت است.
مخلوط‌کردن مواد در تهیه آسفالت
در مرحله مخلوط‌کردن مواد برای تهیه آسفالت، مواد اولیه مانند سنگ شکنی، ماسه، آسفالت، و افزودنی‌های شیمیایی با نسبت معینی با یکدیگر مخلوط می‌شوند. این مرحله می‌تواند در کارخانه‌های تولید آسفالت یا در محل پروژه انجام شود.
در کارخانه، مواد اولیه با استفاده از دستگاه‌های مخصوص مانند میکسرها و تراکم‌دهنده‌ها با هم مخلوط می‌شوند تا یک مخلوط یکنواخت و همگن به دست آید. این دستگاه‌ها به طور معمول با توجه به نسبت مواد و شرایط مورد نیاز، قابلیت تنظیم دارند.
در محل پروژه‌ها، معمولاً از دستگاه‌های موبایل یا میکسرهای مخصوص استفاده می‌شود که مواد را در محل پروژه مخلوط و آماده برای استفاده می‌کنند. این مخلوط‌کن‌ها می‌توانند در اندازه‌ها و ظرفیت‌های مختلف برای پاسخگویی به نیازهای مختلف پروژه‌ها طراحی شوند.
مخلوط‌کردن مواد با دقت و به روش مناسب، اساسی‌ترین مرحله در تهیه آسفالت است و کیفیت نهایی محصول را مشخص می‌کند.
گرمایش مخلوط در تهیه آسفالت
در مرحله گرمایش مخلوط در تهیه آسفالت، مخلوط از مواد اولیه مانند سنگ شکنی، ماسه، آسفالت، و افزودنی‌های شیمیایی به دمای معینی گرما داده می‌شود. این دما بر اساس نوع آسفالت مورد نظر و شرایط پروژه تعیین می‌شود.
در کارخانه‌های تولید آسفالت، دستگاه‌های خاصی مانند دماکن‌ها و دیگ‌های گرمایشی برای این منظور استفاده می‌شوند. مخلوط از مواد اولیه به داخل این دستگاه‌ها منتقل شده و به طور متوسط به دمای معینی (معمولاً بین ۱۴۰-۱۶۰ درجه سانتی‌گراد) گرما داده می‌شود. این دما، کمک به ترکیب و تشکیل مواد و افزایش چسبندگی و انعطاف‌پذیری آسفالت می‌کند.
در محل پروژه‌ها نیز از دستگاه‌های موبایل یا دیگ‌های گرمایشی مخصوص استفاده می‌شود که به موقعیت مورد نظر منتقل شده و مخلوط را با دمای معینی گرما می‌دهند. این کار برای حفظ کیفیت و ویژگی‌های آسفالت بسیار حائز اهمیت است.
پخت در تهیه آسفالت
در مرحله پخت در تهیه آسفالت، مخلوط گرم شده از مواد اولیه مانند سنگ شکنی، ماسه، آسفالت و افزودنی‌های شیمیایی به دمای بالایی (معمولاً بین ۱۴۰ تا ۱۷۰ درجه سانتی‌گراد) تحت فشار و در داخل دستگاه‌های پخت قرار می‌گیرد.
دستگاه‌های پخت برای این منظور طراحی شده‌اند که مخلوط گرم شده را دریافت کرده و تحت دما و فشار مناسبی قرار دهند. این فشار و دما به صورت دقیق کنترل می‌شود تا مخلوط به صورت مناسب پخته شود و خواص مطلوب آسفالت حاصل شود.
پس از پخت، آسفالت نهایی از دستگاه پخت جدا شده و برای استفاده در پروژه‌های راهسازی و ساختمانی آماده می‌شود. این مرحله از فرآیند تولید آسفالت به عنوان یکی از مراحل حیاتی در تولید آسفالت محسوب می‌شود زیرا به شکل نهایی و قابل استفاده آسفالت را تولید می‌کند.
جداسازی و بسته‌بندی در تهیه آسفالت
در مرحله جداسازی و بسته‌بندی در تهیه آسفالت، آسفالت تولید شده از دستگاه‌های پخت جدا شده و برای استفاده در پروژه‌های راهسازی و ساختمانی بسته‌بندی می‌شود. این مرحله مهم است زیرا کیفیت و عملکرد نهایی آسفالت به طور مستقیم به جداسازی و بسته‌بندی مناسب آن بستگی دارد.
پس از جداسازی، آسفالت به شکل مایع و یا گاز در مخازن مناسب نگهداری می‌شود تا آماده برای بسته‌بندی و ارسال به مقصد نهایی شود. در مرحله بسته‌بندی، آسفالت به داخل کیسه‌ها، بشکه‌ها یا مخازن دیگر مناسب بسته‌بندی می‌شود تا از آلودگی و خرابی جلوگیری شود و بتوان آن را به راحتی حمل و نقل کرد.
بسته‌بندی آسفالت به شکل محکم و مناسب مهم است تا از هرگونه نشت یا آلودگی جلوگیری شود و کیفیت آسفالت حفظ شود. این مرحله نیز باید با دقت و طبق استانداردهای مربوطه انجام شود تا بهترین نتیجه را ارائه دهد.
